Gebruikers (accounts) op Linux
Artikel voor het laatst bijgewerkt op .
Gebruikers (accounts)
Linux-systemen maken gebruik van verschillende soorten gebruikers (accounts). Het hebben van verschillende gebruikers op het systeem maakt het mogelijk om data te scheiden, rechten te beperken en het systeem te beschermen.
Linux en het type gebruikers
Binnen Linux zijn de accounts onder te verdelen in drie verschillende soorten:
- De gebruiker root
- Systeemgebruikers
- Normale gebruikers
Root
De beheerder van het systeem heet 👤 root en heeft in de interne gebruikersdatabase het getal 0 toegekend. We noemen dit afgekort ook wel UID 0, oftewel user ID 0. De Linux-kernel zal bij het zien van UID 0 bepaalde beperkingen negeren, zoals bijvoorbeeld het aanpassen van de eigenaar van een bestand. Een normale gebruiker kan niet zomaar de rechten of eigenaar van een bestand aanpassen, maar de root-gebruiker met deze speciale uitzondering dus wel.
De root-gebruiker is een belangrijk account voor het systeem. Veelvoorkomende taken waarbij deze gebruiker of vergelijkbare rechten nodig zijn:
- Installeren van software
- Herstarten van een proces
- Aanmaken van andere gebruikers
- Extra schijven koppelen
Systeemgebruikers
De volgende groep van gebruikers hebben vaak een user ID onder de 1000. Zij komen standaard bij het systeem of worden achteraf toegevoegd bij de installatie van software. Een voorbeeld hiervan is een gebruiker die gekoppeld is aan software voor het opzetten van een mailserver of webserver. Denk dan aan gebruikers zoals 👤 postfix of 👤 www .
Normale gebruikers
De laatste groep zijn de normale gebruikers. Meestal is dit ook het type dat jezelf gebruikt op jouw systeem. Normale gebruikers hebben geen speciale of aanvullende rechten, tenzij deze expliciet zijn toegekend.
Nieuwe gebruikers toevoegen
Ga je een systeem met meerdere personen gebruiken, dan kun je aanvullende gebruikers aanmaken. Via de grafische schil kan dat vaak via het menu en onder Beheer het programma Gebruikers en groepen.
Druk op en kies de naam van de nieuwe gebruiker. Als deze persoon extra rechten nodig heeft, kies dan voor het type ‘beheerder’. Dit is normaliter alleen nodig als deze persoon ook administratie systeemtaken moet uitvoeren, zoals voor het installeren van software (voor het gehele systeem).
Gebruik je liever de terminal? Dan is er het commando adduser om nieuwe gebruikers aan te maken.