« Terug (Werken met Linux)

Datum en tijd bekijken en instellen

Artikel voor het laatst bijgewerkt op .

Voorkennis en diepgang (introductie)
Een introductie binnen het onderwerp en weinig voorkennis is nodig.
Een artikel gericht op iedereen die beginner is binnen het betreffende onderwerp. Lichte voorkennis nodig en indien van toepassing staan definities en termen uitgelegd aan de onderzijde van de pagina.
We gaan een beetje de diepte in met dit artikel. Lichte voorkennis is handig en het gebruik van technische termen en definities zijn soms onvermijdelijk. Commando's kunnen ook gebruikt of toegelicht worden. Zowel de definities als commando's staan uitgelegd aan de onderzijde van het artikel.
Af en toe gaan we wat verder de diepte in en technische termen en definities zijn onvermijdelijk, net als benodigde commando's om een taak voor elkaar te krijgen. Waar mogelijk staat uitleg over de definities en commando's aan de onderzijde van de pagina.
Dit artikel gaat de diepte in en vergt enige voorkennis. Lees de tekst rustig door en laat het weten als er na het lezen toch nog iets onduidelijk is in de tekst.

De datum en tijd kan op enkele manieren worden ingesteld. Binnen de grafische schil is dit vaak het eenvoudigst te doen. Hiervoor gebruiken we de applicatie Datum en Tijd binnen het menu.

Tijdzone

De eerste belangrijke stap is het opgeven van de juist tijdzone. Voor Nederlanders is dit Europa met Amsterdam als plaats (Europe/Amsterdam). Voor de Belgen is de plaats Brussel (Europe/Brussels).

Automatisch bijwerken van de tijd

De tijd kan automatisch worden bijgewerkt indien een netwerkverbinding beschikbaar is. Vaak gebeurt dit in de achtergrond met het Network Time Protocol (NTP). Hiervoor hoeven we alleen maar de optie Netwerktijd aan te zetten.

Inzicht

Het is belangrijk dat systemen de juiste tijd hanteren. Dit helpt bij het oplossen van problemen, maar is ook nodig voor bijvoorbeeld certificaten om verkeer naar websites te versleutelen (HTTPS).

Andere opties

Afhankelijk van je eigen voorkeuren is het ook mogelijk om bijvoorbeeld de volledige datum weer te geven.

Vanaf de terminal

De datum kunnen we bekijken vanaf de terminal met het commando date. De weergave is afhankelijk van de systeeminstellingen, inclusief de taal.

Voorbeelden:

  • vr 21 mrt 2025 13:16:14 CET
  • Fri Mar 21 12:16:14 PM UTC 2025

Willen we een uniforme datumnotatie, dan kunnen we ook het gewenste formaat opgeven. Veelgebruikt is deze vorm:

$ date "+%Y-%m-%d"
2025-03-21

De %Y zal worden omgezet in een jaartal (4-cijferige notatie), %m is de maand in 2 cijfers en vervolgens %d de dag, ook in 2 cijfers.

Datum of tijd aanpassen

Met het date commando kunnen we ook de datum en tijd aanpassen. Dit kan nodig zijn als de datum of tijd te ver voor of achter loopt en de tijdsynchronisatie hierdoor niet betrouwbaar kan aanpassen.

Voorbeeld:

date --set='2025-12-31 12:34:56'

Controleer daarna of de datum en tijd correct staan. Een aanrader is om hiervoor ook timedatectl status te gebruiken. Dit commando toont de datum, tijd, tijdzone, synchronisatie tussen de tijd van systeemklok en Linux en tijdsynchronisatie via het netwerk (NTP) loopt.

Gebruikte termen en definities

NTP (Network Time Protocol)
Een protocol en implementatie om de datum en tijd te synchroniseren tussen systemen met een relatief hoge precisie

Gerelateerde artikelen

Meer leren over Linux en het gebruik ervan? Bekijk dan eens de volgende artikelen: