Linux en data-opslag

Dit artikel is een introductie binnen het onderwerp en er is weinig voorkennis nodig.
Voorkennis en diepgang: (introductie)

Opslag van data

Met het gebruik van de computer ontkom je niet aan het werken met bestanden, zoals documenten, foto’s en downloads. Standaard zullen deze meestal opgeslagen worden op de lokale harde schijf. Toch zijn er meer mogelijkheden en ook met het oog op backups is het kiezen van de juiste opslag meer dan verstandig.

Opties

Laten we eens kijken naar de opties hoe en waar we op een Linux-systeem data kunnen opslaan.

Lokale harde schijf

De harde schijf of schijven in de computer zijn vaak snel. Het ligt daarom voor de hand om deze vorm van opslag te gebruiken. Er zit wel een keerzijde aan deze optie en dat is betrouwbaarheid. Harde schijven hebben niet het eeuwige leven en meerdere factoren kunnen de levensduur flink verkorten. Bij een notebook is er een aanvullende kans op diefstal.

Bij het defect raken van de lokale harde schijf heeft dit vaak een grote impact. Niet alleen zou het besturingssysteem verminkt kunnen raken, maar ook de aanwezige data.

  • Snelle opslag
  • Relatief betrouwbaar
  • Uitval heeft grote impact

Netwerk-opslag (NAS)

Een alternatief voor de lokale opslag op de harde schijf is een NAS. Dit is vaak een set van twee of meer harde schijven en bereikbaar via het netwerk. Afhankelijk van het model kan data ook via internet beschikbaar worden gemaakt. Een NAS heeft vaak een hogere betrouwbaarheid dan een enkele harde schijf. De grootste factor hierin is de gekozen samenstelling van de schijven en het bestandssysteem dat is gekozen, vaak RAID (RAID 0, RAID 1, RAID 5, etc).

Een moderne Linux-distributie en bijbehorende Linux-kernel heeft vaak een goede ondersteuning voor verschillende protocollen om met de NAS te communiceren. Veelgebruikt is SMB (Server Message Block) en staat zowel Windows- als Linux-systemen toe om een bepaalde gedeelde map te openen.

Voor Linux en Unix-systemen is van oudsher ook NFS (Network File System) een populaire optie. De meeste NAS-systemen zullen deze optie ook kunnen aanbieden. Heb je nagenoeg alleen Linux-systemen in het netwerk, dan is NFS een solide keuze.

Een andere optie vanuit de hoek van Apple is AFP (Apple Filing Protocol). In een omgeving met veel Apple-apparaten, kan het zinvol zijn om dit te gebruiken. Linux ondersteunt het ook, maar heeft wellicht wat meer installatie of configuratie nodig.

Cloud-opslag

Bij cloud-opslag slaan we de gegevens niet lokaal op, maar bij een extern systeem of systemen. De data komt daarmee in het beheer van een ander en het risico wordt daarmee ook gedeeltelijk verlegd. Uiteraard blijf je zelf altijd verantwoordelijk voor jouw data. Cloud-opslag kan zinvol zijn voor bestanden die op meerdere plaatsen beschikbaar wil hebben.

  • Relatief traag
  • Kan verhoogde beschikbaarheid geven
  • Deel van beheer uit handen gegeven

Bij cloud-opslag is het afhankelijk van de aanbieder hoe de “externe schijf” zichtbaar wordt gemaakt. Soms gaat dit met behulp van een programma dat geïnstalleerd dient te worden, soms met een generiek protocol. Gebruik je Linux? Kijk dan eerst goed hoe de aanbieder de opslag beschikbaar maakt en specifiek de benodigdheden voor versleuteling. Juist omdat je je (gevoelige) data bij een ander neerzet, kan het wenselijk zijn om data eerst te versleutelen en dan pas naar de cloud-opslag te kopiëren of synchroniseren.

Wat te kiezen?

Alle genoemde vormen van opslag zijn te kiezen en zelfs gecombineerd te gebruiken. Ook met het oog op backups is het verstandig om juist niet alles op 1 harde schijf neer te zetten, maar (automatisch) te kopiëren naar andere plaatsen zoals een NAS of cloud-opslag. Afhankelijk van hoe vaak je informatie ook vanuit externe locaties moet kunnen benaderen, is er mogelijk een verschuiving van lokale opslag naar cloud-opslag.

Inzicht

Denk goed na over je data en onderverdeel je bestanden in een kritieke groep en bestanden (zoals downloads) die bij een eventueel dataverlies wel te missen zijn.

Gebruikte termen en definities

Backup
Een reservekopie van data
NAS (Network Attached Storage)
Opslagruimte op een extern apparaat dat gekoppeld is aan het netwerk, zoals een apparaat van Synology of QNAP
RAID (Redundant Array of Independent Disks)
Combinatie van harde schijven, vaak in servers of NAS, met afhankelijk van gekozen RAID-niveau de focus op snelheid of betrouwbaarheid
Synchroniseren
Een bron en bestemming inhoudelijk gelijktrekken, zoals voor het maken van een reservekopie van meerdere mappen en bestanden
Versleuteling
Het omzetten van de oorspronkelijke data naar een gecodeerde versie die alleen met de juiste digitale sleutel weer in originele vorm te lezen is

Relevante artikelen en pagina's

Harde schijf indelen met Linux: formatteren en partities

Voordat een harde schijf in gebruik genomen kan worden, dient deze te worden voorzien van partities. Leer meer over formatteren en partities op de harde schijf.