Op welke manieren is Linux te gebruiken?

Inhoudsopgave

Artikel voor het laatst bijgewerkt op 4 maart 2025.

Linux kan op meerdere manieren gebruikt worden, van een live-cd tot volledige installatie, op een desktop, notebook, of als server.

Live-cd

Een live-cd is een opstartbare cd of USB-stick waarvan Linux direct gedraaid kan worden. Dit kan handig zijn om Linux voor de eerste keer te testen, maar ook voor specifieke doeleinden zoals systeemherstel.

Sommige Linux-distributies hebben de functionaliteit van een live-cd al ingebouwd als standaard onderdeel van de installatie. Zo kun je eerst de Linux-distributie proberen en als alles naar behoren werkt de installatie verrichten.

Installatie in een virtuele machine (VM)

Heb je slechts 1 systeem tot je beschikking of wil je Linux een keer veilig proberen? Dan is het gebruik van een virtueel systeem of virtual machine (VM) een mooie optie.

Voor het installeren in een virtuele machinehebben we virtualisatiesoftware nodig. Je kunt deze software zien als een appartementencomplex: een groot gezamenlijk gebouw met ieder individuele woningen. We installeren dan Linux niet op het systeem (het gebouw) zelf, maar binnen deze virtualisatiesoftware (in een losse woning).

Een zogeheten hypervisor werkt als de verkeersregelaar. Deze laat ieder virtueel systeem denken alsof deze op een normale manier draait, terwijl ze dus allemaal in hun eigen bubbel leven. Het mooie van deze optie is dat je meerdere systemen op een enkel systeem kan draaien.

Er zijn vele pakketten beschikbaar om virtualisatie mogelijk te maken. Een eerste overzicht:

Installatie als dual-boot: Windows + Linux

Linux kan ook geïnstalleerd worden op een systeem naast het bestaande besturingssysteem. Zo kunnen bijvoorbeeld Windows en Linux beiden opgestart worden, maar draaien ze niet gelijktijdig. Het voordeel van dual-boot is dat beide besturingssystemen tot je beschikking zijn. Ideaal voor mensen die voor hun werk bijvoorbeeld Windows nodig hebben, maar thuis liever met de Linux-installatie werken.

Nadelen:

• Kost relatief veel schijfruimte in verband met twee aanwezige besturingssystemen
• Tijdens de installatie van tweede besturingssysteem dient de hardware schijf gesplitst te worden, tenzij er meerdere harde schijven aanwezig zijn
• Er is extra risico dat het systeem niet meer werkt, doordat 1 van de twee besturingssystemen de boot loader verminkt
• Vaak heb je alsnog een voorkeur voor 1 besturingssysteem en helpt dat niet met de overstap naar Linux

Volledige installatie

Als laatste is er een volledige installatie op het systeem zelf. Hierbij komt alleen de door jou gekozen Linux-distributie op het systeem te draaien. Dit is vooral een goede manier om echt aan de slag te gaan met Linux. Het is tevens een mooie optie voor wie een oud systeem of notebook heeft liggen en daarop Linux wil draaien. De ervaring leert dat vaak een oud systeem met Linux verassend goed en snel werkt, terwijl deze eerder al was afgeschreven door de gebruiker.